
MGG Historisch Café: Groningse Stoomwagen – 1/10/2023
Afbeelding: Ontwerp stoomautomobiel, ca. 1845. Vervaardiger N.W. Dusselsma, Nationaal Archief.
Tijdens de Maand van de Groninger Geschiedenis vonden meerdere lezingen plaats vanuit samenwerking met Stad en Lande, de Groninger Archieven en Museum aan de A. Elke avond stond een ander thema centraal.
Op 1 oktober was dat thema: Groningse stoomwagen: succes, miscommunicatie en deceptie. De hoofdlezing van de avond werd verzorgd door Ulco Kooystra. Enkele jaren voordat de eerste stoomtreinen in Nederland rijden, maken professor Sibrandus Stratingh (1785-1841) en instrumentenmaker Christopher Becker in 1834 een proefrit in hun zelfgebouwde stoomwagen. Nadat Stratingh enkele verbeteringen aanbrengt, kunnen we zijn uitvinding misschien wel de eerste Nederlandse auto noemen. Hoewel het een prima functionerend voertuig is, zorgt miscommunicatie tussen Groningen en Den Haag én politiek ervoor dat er met deze uitvinding uiteindelijk niks gebeurt. De stoomwagen raakt min of meer in de vergetelheid. Zelfs vandaag de dag staat Stratingh voornamelijk bekend om zijn elektromagnetisch wagentje, terwijl de stoomwagen nog vaak over het hoofd wordt gezien.
Sieger Vreeling vertelde in een minilezing over wetenschapper Van Calker. Het levensverhaal van F.J.P. van Calker (1841-1913) laat zien dat wetenschap verder gaat dan een reeks eurekamomenten. Tijdens de ontmanteling van de Groninger stadswallen rond 1880, verzamelde Van Calker duizenden zwerfstenen. Hij stuitte steeds op nieuwe vondsten. Wat vertellen deze zwerfstenen over het geologische verleden van de stad?
Harry Romijn vertelde in een minilezing over Kaart 1672. In het depot van de Groninger Archieven ligt een tekening van 71 cm hoog bij 258,5 cm lang, gemaakt door cartograaf Jannes Tideman. De kaart uit 1672 herbergt een schat aan verhalen over het Beleg en Ontzet van de stad Groningen. De kaart is te kwetsbaar om tentoon te stellen, maar met behulp van moderne techniek is een gedetailleerde reproductie gemaakt. Welke verloren details en daarmee verhalen zijn weer aan het licht gekomen? En hoe accuraat was de kaart eigenlijk?